عدد ستان |

عدد سِتان معیاری برای تأخیر در اشتعال سوخت و بر اساس ویژگی‌های احتراق دو هیدروکربن و است. که به زمان بین شروع تزریق سوخت و اولین افزایش قابل شناسایی فشار در طول احتراق سوخت اشاره دارد. در یک موتور دیزل خاص، سوخت‌هایی با عدد ستان بالاتر دارای دوره‌ های تأخیر اشتعال کوتاه‌تری نسبت به سوخت‌های با عدد ستان پایین‌تر خواهند بود. یکی از رایج‌ترین روش‌ها بر اساس فرمول محاسبه عدد ستان است. عدد ستان معیاری برای تعیین کیفیت احتراق سوخت‌های دیزلی است و معادل درصد به حجم ن-هگزادکان در ترکیب با هپتامتیل نونان است که کیفیت احتراق سوخت آزمایشی را مطابقت می‌دهد. استاندارد (ASTM D613) این فرمول روشی برای تخمین عدد ستان سوخت‌های دیستیلاتی از طریق گرانروی API و نقطه جوش میانه استاندارد (ASTM D976) ارائه می‌دهد.

ستان چیست؟

ستان (Cetane) یک ترکیب انرژی ‌زا است که کیفیت اشتعال سوخت را بهبود می‌بخشد. بین عدد سِتان سوخت دیزل و نقطه اشتعال آن رابطه مستقیمی وجود دارد. هرچه عدد سِتان پایین‌تر باشد، تأخیر در اشتعال طولانی‌تر خواهد بود. سوخت‌هایی با اعداد ستان بالا سریع‌تر و کامل‌تر می‌سوزند که منجر به عملکرد نرم‌تر و کم‌صداتر موتور، استارت سریع‌تر موتور، قدرت بیشتر و بهبود مصرف سوخت می‌شود. در واقع، انجمن تولیدکنندگان موتور (EMA) بیان می‌کند: «سوخت‌هایی با اعداد ستان پایین باعث استارت سخت، عملکرد ناهموار، سر و صدا و تولید دود در خروجی اگزوز می‌شوند. به‌طور کلی، موتورهای دیزل با سوخت‌هایی که عدد ستان آنها بالای ۵۰ است بهتر عمل می‌کنند.

ستان بوستر

ستان بوستر” یا “Cetane Booster” به ماده‌ای اطلاق می‌شود که برای افزایش عدد ستان سوخت‌های دیزلی به کار می‌رود. این مواد به بهبود کیفیت سوخت کمک کرده و باعث می‌شوند که احتراق در موتور بهتر و بدون مشکلاتی مانند ناک‌زنی (knocking) انجام شود. استفاده از ستان بوسترها می‌تواند مزایایی مانند:
1. افزایش کارایی موتور: با بهبود احتراق، موتور می‌تواند عملکرد بهتری داشته باشد.
2. کاهش آلاینده‌ها: احتراق بهتر می‌تواند منجر به کاهش تولید آلاینده‌ها شود.
3. بهبود عمر موتور: با کاهش ناک‌زنی، فشار و دما در موتور کنترل شده‌تر خواهد بود و این می‌تواند به افزایش عمر موتور کمک کند.
از جمله مواد رایج مورد استفاده به عنوان ستان بوستر می‌توان به متیل ترت-بوتیل اتر (MTBE) اشاره کرد.